Zelf maken, vroeger was ik er dol op. Ik haakte en plakte en bakte erop los. Tegenwoordig heet het Do It Yourself en moet je er kant-en-klare pakketten voor kopen. En vind ik er niets meer aan. Ik erger me zelfs als ik ‘mutspakketten met haaknaald en wol’ of ‘erwtensoeppakketten’ in de winkel zie. Met ‘handig uitneembaar recept voor in de keuken’. Voor hetzelfde geld koop je preien, knolselderij en een pak gedroogde erwten en stop je je halve vriezer vol erwtensoep.
Eerst dacht ik dat mijn zuinige inborst opspeelde. Maar het is meer. Het komt doordat ik ben ingewijd in het zelf maken door een echte pro: mijn oma. Gebreide truien, geweven badmatten, jam, ze maakte het allemaal. En zo goedkoop mogelijk. Van oude truien maakte ze nieuwe, kapotte panty’s werden badmat en jam werd gemaakt van zelfgeplukte vlierbessen.
Toen ik een jaar of tien was, ging ik met haar naar een bloemenwinkel. Het was bijna Pasen, overal stonden vazen met wilgentakken, behangen met kunstig beschilderde eieren en katoenen mandjes met schattige kuikentjes erin.
‘Dat is leuk!’ zei mijn oma. ‘Doet u mij maar één doosje kuikens,’ wees ze. ‘Zonder mandjes.’ Tegen mij fluisterde ze: ‘De rest maken we zelf.’
Eerst slopen we het gemeenteplantsoen in en knipten stiekem takken van een berkenboom. Daarna liet ze me zien hoe ik een mandje moest haken. ‘Eerst een rondje, daarna meerderen en daar is je mandje.’ Na een uur had ik één mandje af. Het was zo groot dat er wel drie kuikentjes in pasten. ‘Prachtig,’ zei ze. ‘Nu zijn de kuikens niet zo alleen.’
Tijd voor de eieren. Met een naald prikte ze door de schil, boven en onder. ‘Nu voorzichtig blazen. Dan blijft de schil over.’ Ik blies me een ongeluk, maar het ei bleef vol. Ze maakte het gat groter. Ik blies het ei kapot. Na twee dozen eieren was ik erin geslaagd vier eierschalen heel te houden. Heel zachtjes smeerde ik er een beetje verf op. Meer durfde ik niet, bang dat ze braken.
Mijn oma pakte een grote vaas en zette de berkentakken erin. Ze waren niet zo kronkelig als wilgentakken, dus de gehaakte mandjes gleden eraf. Ze plakte ze vast met plakband. Vier met verf besmeurde eieren plakte ze ernaast. ‘Prachtig,’ zei ze. ‘En nu ga ik een omelet maken.’
Elk jaar kijk ik in winkels naar paasversieringen. Maar zo mooi als vroeger zijn ze nooit meer.
Deze blog is ook gepubliceerd in Genoeg.